Elefantiyazis (Fil Hastalığı)

Halk arasında fil hastalığı olarak bilinen elefantiyazis veya lenfödem daha çok tropikal bölgelerde yaşayan insanlarda görülür. Bir tür ipliksi solucanın larvalarının, sivrisinekler tarafından taşınarak insanlara bulaştırılması şeklinde oluşur. Farklı solucan türleriyle bulaşsa da, Wuchereria bancrofti ve Brugia malayi adındaki ipliksi solucanlar hastalığın en büyük etkenidir. Bu şekilde oluşan hastalık lenf damarlarının tıkanıp, iltihaplanmasıyla ilerler. Hastalık aynı zamanda kanser dokusunun lenf yollarını tıkaması veya ameliyat esnasında lenf yollarının hasar görmesiyle de oluşabilir.

Her iki şekilde de, ilk olarak el ve ayaklarda şişme görülür. Daha sonra bacaklarda, üreme organı etrafında ve kollarda çok ciddi boyutta şişlikler oluşur. Bu şişlikler ağrılıdır ve parmağınızla bastırırsanız tıpkı ödemde olduğu gibi bir çukur kaldığını görürsünüz. Hastalık ilerledikçe derinin kalınlaşarak fil derisini andırdığı gözlemlenir. El ve ayak parmaklarının hareket kabiliyeti kısıtlanır. Deride gerginlik hissi ve renginde değişim oluşur. Dünyanın en ilginç hastalıkları arasında yer alan fil hastalığının görülme oranı ne yazık ki bir hayli fazla. Birçok nedenle oluşan hastalık en çok kanser dokusunun lenf yollarını tıkaması ve ameliyat sonrasında lenf yollarının zarar görmesiyle meydana gelmektedir.

Dünyada en çok Kenya, Tanzanya, Uganda, Sudan ve Etiyopya gibi ülkelerde görülen hastalık ülkemizde; Alanya, Elazığ ve Samsun illerinde rastlanmaktadır. Cerrahi ve fizyoterapi gibi iki tür tedavi yöntemi olan hastalıkta hijyenin dikkat edilmesi gereken en önemli ayrıntı olduğu belirtiliyor. Eğer solucan larvaları nedeniyle oluştuysa, vücuttaki yetişkin solucanların ölmesini sağlayacak ilaçlar veriliyor. Cerrahi tedavide ise fazla derinin alınması sağlanıyor.

Ağaç Hastalığı (Ağaç Adam Sendromu)

Dünyanın en nadir hastalıklarından biri olan ağaç hastalığı bir tür deri hastalığıdır. Hastalığın etkeni insanda siğil benzeri yapıların oluşmasına sebep olan human papilloma virüs (HPV) Çok az görülen hastalıkta, bu siğil benzeri yapılar zamanla tıpkı bir ağaç kökü halini alıyor. El ve ayaklarda oluşan siğiller o kadar büyüyor ki, kişi bir süre sonra bu uzuvlarını kullanamaz hale geliyor. Hastalığın etkeninde genetik yatkınlık olsa da, uzmanlar asıl sebebinin az önce de belirttiğim gibi HPV adı verilen bir tür virüs olduğunda hemfikirler.

Hastalığın dünya çapında duyulmasını sağlayan kişi Endonezya’da yaşayan Dede Koswara adında bir adam. Koswara 15 yaşındayken bir kaza geçiriyor ve dizinde bir yara oluşuyor. Zamanla bu yara bir mantar şeklinde farklı uzuvlarında da oluşmaya başlıyor. Ve tahmin edersiniz ki bir süre sonra kendi yemeğini dahi yiyemez hale geliyor. Koswara’nın vücudundan, yapılan ameliyatla yaklaşık 7 kilo mantar alınmış. Doktorlar hastalığın tamamen geçmesi konusunda bir şey söyleyemiyor. Dünyada sadece 3 kişide görülen bu hastalık bir de Bangladeşli Abul Bajandar isimli birinde bulunmaktadır. Hastalık öldürmüyor fakat günlük yaşamı neredeyse imkansız hale getiriyor.